TMK’de makyaj

Terörle Mücadele Kanunu (TMK) kapsamı 2006 yılında genişletilen bir yasa. TMK asker-polis rejiminin baskısının en somut ifade hallerinden biri.

Bayrağı aşağılamaktan, sivil itaatsizliğe; halkı askerliğe karşı soğutmaktan, eylemlerde çıkan olaylarda sorumlu bulunmaya kadar birçok şey terör faaliyeti sayılarak cezalar ağırlaştırılmış hükümler altında veriliyor. 2006’dan bu yana ‘eylemlerde polislere taş atan’ yüzlerce çocuk da TMK kapsamında yargılandı ve hüküm giydi. TMK’dan hüküm giyen çocuklar ‘terör suçlusu’ sayıldıkları için hapishanelerde pedagojik destek alamıyor, eğitimlerine devam edemiyorlardı. Ayrıca aileleriyle görüşleri engelleniyor, yetişkinlerle aynı koğuşlarda kalıyor, spor/oyun izinleri dahi ellerinden alınıyordu. Oluşan toplumsal muhalefet sonucu hükümet referandum öncesi TMK yasasında yeni bir düzenleme yapmak zorunda kaldı.

TMK düzenlemesi neler içeriyor?

Yeni TMK yasasıyla birlikte çocuklar daha önce olduğu gibi yetişkinlere özel ağır ceza mahkemelerinde yargılanmayacaklar; çocuk mahkemelerinde yargılanacaklar. Çocuklar Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na (TGYK) aykırı eylemlere katılıp TMK’da belirtilen ‘propaganda suçu’nu işledikleri tespit edildikleri takdirde eskisi gibi “örgüt üyesi olmadığı halde örgüt adına suç işlemek” suçundan yargılanmayacak. Tasarı yasalaşmadan bu iddiayla tutuklanan, hüküm giyen çocuklar çocuk mahkemelerinde yargılanmak üzere salınacak. Salınan çocuklara ‘çocuklara özel güvenlik tedbiri’ uygulanmayacak.

TGYK’ya aykırı eylemlere katılan ihtar ve zor kullanmaya rağmen dağılmadığı iddia edilen çocuklara verilen cezanın üst sınırı olan 3 yıl aynı kalırken alt sınır olan 1,5 yıl ise 6 aya düşürülüyor. Çocuklarla ilgili yasada değişen bunlar. Yetişkinlerle ilgili ise pek bir değişiklik yok.

TMK düzenlemesi bir şeyi değiştiriyor mu?

TMK düzenlemesinden sonra Adana ve Midyat’ta 53 çocuk tahliye edildi. Ancak davaları düşmüş değil, her an tekrar tutuklanabilirler. Davaları artık çocuk mahkemelerinde görülecek. Referandum süreciyle birlikte kendini iyice ‘demokrasi fatihi’ sanmaya başlayan Başbakan, TMK düzenlemesinin mecliste görüşüldüğü süreçte yasa tasarısının meclisten geçmeden meclisin asla tatile girmeyeceğini söylüyordu. Başbakan, 2006 yılındaki TMK değişikliğinin kendi iktidarlarında yapıldığını unutmuş olacak ki kendi koyduğu yasayı değiştirerek ‘demokrasi şovu’ yapmaya çalışıyor. Üstelik yapılan değişiklik temelde sadece çocukların çocuk olduğunu kabul etmekten öteye gitmiyor. Davanın ağır ceza mahkemeleri yerine çocuk mahkemelerinde görülmesi zaten olması gerekeni ifade ediyor. Burjuva hukukun dayanak metinlerinden Çocuk Hakları Sözleşmesi ve diğer temel hukuk metinlerine göre 18 yaşın altında olan yani hukuken çocuk olarak nitelendirilen insanlar yetişkinlerle aynı koşullara tabi tutulamaz. Üstelik çocuk mahkemelerinde yargılanacak çocukların da ceza alıp almayacakları henüz kesin değil. Nitekim yasa değişikliği yürürlüğe girdikten sonra, 27 Temmuz’da, Yüksekova’da altı ile on iki yaş arasındaki dört çocuk polis aracına taş attıkları iddiasıyla tutuklandı. Üstelik görgü tanıklarına göre polisler çocukları tartaklayıp sürükleyerek araçlara bindirdi.

TMK’da yapılan düzenleme esasen hiçbir şeyi değiştirmiyor. Yapılan sadece bir makyaj çalışması. Değişiklik çocukların çocuk olduğunu kabul ediyor ancak TMK gibi asker-polis rejiminin en somut araçlarından biri olan bu yasada toplantı, örgütlenme, yürüyüş, ifade haklarıyla ilgili herhangi bir demokratik alan sağlamıyor. Halen PKK’yi desteklediğinizi söylediğinizde ya da Kürtçe slogan atıp zafer işareti yaptığınızda ‘terör suçlusu’sunuz. Başbakan istediği kadar ‘demokrasi fatihi’ ilan etsin kendini; TMK tamamen lağvedilmedikçe, ‘taş atan çocuklar’ serbest bırakılmadıkça, düşünce ve ifade özgürlüğü, toplantı ve yürüyüş hakkı, örgütlenme hakkı anayasada güvence altına alınmadıkça, operasyonlar durdurulmadıkça, Kürt halkının kendi kaderini tayin hakkı dahil her türlü demokratik hakkı anayasa ile güvence altına alınmadıkça ‘demokrasi’ bir düş olarak kalacak.

Yazan: Doğan Koca, 1 Ağustos 2010