Bir halk istihbarat servisi: Wikileaks

J. Assengee bir internet sitesinde yayımladığı belgelerden ötürü CIA, Mossad ve Rus istihbarat örgütü tarafından aranmakta. Kimi zaman rüşvetle uzlaşma aranan, kimi zaman ise ölümle tehdit edilen Assengee’nin suçu ABD’nin gizli belgelerini Wikileaks adlı bir İnternet sitesinde yayımlaması…

Wikileaks, kamuoyu ile paylaşılmayan, erişilemez belgeleri açığa çıkartmak ve çözümlemek için geliştirilmiş sansürlenemez bir Wikipedia* uyarlamasıdır. Tarihsel olarak bu tür bilgiler ve belgelere ulaşım, insan yaşamı ve insan hakları açısından pahalıya mal olmaktaydı; ancak teknolojik ilerlemelerle (internet, kriptografi) önemli bilgilere artık daha kolay şekilde ulaşılabilmektedir.

Neden bilgi sızdırma?

Hükümetleri, şirketleri ve kurumları engellemede ilkeli bilgi sızdırmanın gücü yakın tarih boyunca çokça sergilendi. Bu gizli bilgiler tarihin yönünü insanlık için daha iyiye çevirdi; şu anda da değiştirebilir; bizi daha iyi bir geleceğe götürebilir. İktidarda olan burjuva hükümetler, kapitalist medya ve haber şirketlerince toplumdan gizlenen haberler ve bilgiler yüzünden, bugün açıklık ve saydamlığa olan gereksinim her zamankinden daha fazladır. Örneğin Vietnam Savaşı sırasında ABD hükümetinde çalışan bir yetkili (Daniel Ellsberg) savaş boyunca özenle gizlenen bir askeri ve stratejik planlama kaydına ulaşır ve bu belgeleri (Pentagon Papers) yayınlar. Bu belgelerin yayınlanması bütün dünyayı şoke eder, hükümeti açığa vurarak, savaşın kısalmasına ve binlerce yaşamın kurtulmasına yardımcı olur. Wikileaks’te ise Amerikan ordusunun Afganistan’daki iç yazışmalarına ait doksan iki bin belge yayınlandı. Belgeler Pakistan’ın Afganistan’da Taliban’ı desteklediğini, gizli operasyon birliklerinin Afganistan’da yargısız infaz yaptığını, yüzlerce sivilin “yanlışlıkla” öldürüldüğünü gösteriyordu.

Wikileaks kabusu

Wikileaks İnternet üzerinde buluşan bir grup aktivistin hayali olarak başladı. Aralarında Tayvanlı, Güney Afrikalı ve Amerikalıların da olduğu aktivistler, insanları “hükümetlerin ve şirketlerin gerçek yüzüyle” tanıştırmayı amaç edindi. Kurucusu ise aynı Avustralyalı Julian Assangee. Ayrıca işi gereği gizli belgeleri açığa çıkardığından sürekli olarak adres değiştirmek zorunda ve telefonları da sürekli olarak dinlenmektedir.

Bugün bağışlarla ayakta kalan bu kurum çok daha fazla maddi kaynağa sahip haber ajanslarından farklı olarak, üreten sınıfın ihtiyaçlarına az da olsa önemli katkılar sağlıyor. Kapitalist kurumlar arası yapılan yazışma ve anlaşmalar, işçileri ve emekçileri baskı altına alabilmek için gizli tutulmaktadır. Oysaki bu baskıların, sömürünün son bulması tüm haberleşme aygıtlarının kamulaştırılıp ezilenlerin kullanımına açılması, gizli belgelerin ve antlaşmaların açığa çıkarılması ile mümkün olabilir.

* Vikipedi, içeriği dünyanın her köşesinden gönüllü insanlar tarafından ortaklaşa hazırlanan açık kodlu, özgür, kâr amacı gütmeyen ücretsiz bir ansiklopedidir. Bu site wiki teknolojisini kullanır, yani dünya üzerinde İnternete bağlı bilgisayarı olan herhangi bir kişi, tüm sayfalarda ekleme, çıkartma, düzenleme yapabilir.