Arjantin’de Troçkist sol, ulusal önseçimlerden üçüncü çıktı

Arjantin’de dört Troçkist partiden oluşan Solun ve İşçilerin Cephesi-Birlik (FIT-U), 12 Eylül’de gerçekleştirilen ve önseçim yerine geçen PASO’dan ulusal çapta en çok oy alan üçüncü seçenek olarak çıktı. Sosyalist Sol (İDP’nin kardeş partisi), Sosyalist İşçilerin Partisi, İşçi Partisi ve İşçilerin Sosyalist Hareketi’nden oluşan ve 10 sene önce kurulan Troçkist kutup, tarihinin en yüksek oy oranı olan yüzde 7 bandına ulaşarak 1.500.000’in üzerinde işçinin oyunu aldı.

Önemli bir sanayi merkezi ve işçi semti olan Mendoza’da ittifak yüzde 11 alırken, yerli halkların ve tarım işçilerinin yoğunlukta olduğu Jujuy’da ise yüzde 20 oranında oy aldı. Ülkenin güneyinde yer alan ve madencilik ile petrol endüstrisinin merkezi olan Chubut’ta sol cephenin oyu yüzde 9’u yakalarken, işçiler tarafından işgal edilip işletilen Zanon fabrikasının da içinde yer aldığı Neuquén’de blok yüzde 8 oranında oy topladı. FIT-U’nun oyları ülkenin yoksul ve emekçi bölgelerinde önemli artışlar kaydetti. FIT-U eğer kasım ayında gerçekleştirilecek seçimlerde de benzer bir performans sergilerse, kongrede iki olan koltuk sayısını altıya çıkarabilir. İttifakın halihazırda belediyeler ile yerel yönetimlerde onlarca temsilcisi bulunmakta.

FIT-U’nun adayları burjuva politikacıları veya kariyeristler değil; maden, metal, ulaşım ve temizlik işçileri, yerli halklardan temsilciler, grevler ile mücadelelerde öne çıkan aktivistlerdi. FIT-U’nun merkezi sloganı, ekonomik krizin işçiler tarafından ödenmemesiydi. Seçim bildirisinde şöyle yazıyordu: “Bu kriz onu yaratanlar tarafından ödenmeli: Büyük patronlar, bankalar, toprak sahipleri ve emperyalist ülkeler tarafından.”

FIT-U’nun seçim sırasında yürüttüğü bir diğer önemli kampanya, Covid-19 aşıları üzerindeki patentin kaldırılmasıydı. İşsizliğe karşı oynak merdiven sistemi, yani ücretlerde kısıntı olmaksızın altı saatlik işgününe geçilmesi ve işlerin işçiler ile işsizler arasında paylaştırılması talep edildi. Asgari ücretin enflasyon oranında iyileştirilmesi ve yoksulluk sınırına çekilmesi de FIT-U’nun kritik önemdeki talepleri arasında yer alıyordu. İşçi ücretleri ile yaşamsal mallar üzerindeki vergilerin kaldırılması da bu talepler zincirinin bir parçasıydı.

Ancak FIT-U’nun ekonomik kriz ve pandemi karşısındaki politikalarıyla birlikte seçimlerde verdiği en önemli siyasal mesajı, Arjantin’in emperyalist ülkelere ödemeyi sürdürdüğü dış borcunu ödemeyi derhal sonlandırması gerektiği yönünde aldığı tutumdu. Seçime girenler arasından bir politik odak olarak yalnızca FIT-U dış borç ödemelerinin derhal durdurulmasını talep etti.

Son olarak FIT-U, kendisini Podemos ve Syriza gibi kapitalist devlet yapısını muhafaza eden reformist örneklerden farklılaştıracak şekilde derhal bir işçi-emekçi hükümetinin kurulmasını ve planlı ekonomiye geçilmesini savundu.

Arjantin’de bugün iktidar geleneksel Peronist partinin ellerinde. İşçi düşmanı Fernández-Kirchner hükümeti 12 Eylül önseçimlerinden büyük bir yenilgi alarak çıktı. Ülkenin neredeyse bütün yerellerinde eski devlet başkanı Mauricio Macri etrafında toplanmış olan sağcı koalisyon, Peronist koalisyonun üzerinde oy aldı. Macri özellikle Buenos Aires eyaleti ile şehrinde önemli bir ilerleme kaydetmiş gözüküyor.

Anlaşılan o ki Fernández-Kirchner hükümeti, sağa karşı işçiler nezdinde bir alternatif olarak gözükmek noktasında, neoliberal programından kaynaklanan derin bir başarısızlık yaşıyor. Fernández IMF karşıtı söylemleriyle iktidara geldi ve iktidara gelir gelmez IMF’ye olan dış borçları hiç aksatmadan ödemeyi sürdürdü. Fernández’in hükümeti emeklilik maaşlarını düşürdü, sağlık ve eğitim sistemine saldırdı ve kamu emekçilerinin ücret artışı taleplerini bastırdı. Bu politikalar, sağın ülke genelinde mevzi kazanmasında başlıca rolü oynadı. Bugün Arjantin’in milyonlarca işçisi ile yoksuluna ancak sosyalist bir perspektifle donanmış olan ve milyonlarca işçinin, kadının, gencin, yerlinin desteğine sahip olan bağımsız bir emekçi kutbu, yani FIT-U burjuva partilerin sefalet ajandalarından çıkışı gösterebilir.