Ev temizlik işçisi: “Cam silmeyi mesleğimden silmek isterdim”

Merhaba, ben Leyla. 20 yıldır evlere temizliğe gidiyorum. Ondan önceki 6-7 yıl da bina merdivenlerini siliyordum.

Gittiğim bir evde günlük olarak cam silme, toz alma, kapı silme, süpürme, vileda, banyo temizliği, yatak çarşaf değişimi, ütü ve yemek işlerini yapıyorum. Bazı evlerde yarım gün çalışırken bazılarında da tam gün çalışıyorum. Günlük çalışma saatlerim tam günler için 9-10 saati geçiyor.

Bütün bu işler arasında beni hayatım boyunca en çok zorlayan cam silmek oldu. Çünkü camı silerken yüksek katlı evlerde bir güvenlik olmaksızın dışarı sarkmam gerekiyor. Bir kere elim ya da ayağım kaysa ölme riski bile var. Bu yüzden son birkaç yıldır gittiğim evlerde cama çıkmama kararı aldım.

Yetmezmiş gibi bir de güvencesiz çalışmaya devam ediyorum. Normal şartlarda yasal olarak temizliğe gittiğim evlerin bana günlük bile olsa sigorta yaptırması gerekiyor. Ama hiçbir ev sahibi bu masrafın altına girmiyor. Bundan dolayı kendi kendime dışarıdan bireysel olarak Bağ-Kur ödüyorum. Emekli olabilmek için 15 yıl ödeme yapmam gerekiyor. Ödemeler her sene yılbaşında asgari ücrete yapılan zam oranında artış görüyor. Evet, Bağ-Kur sigorta ve emeklilik için işe yarıyor ancak tazminat gibi diğer işçi haklarından yararlanamıyorum. Yıllık iznim yok, resmi tatil iznim yok, hastalık iznim yok, güçlü bir sendikal örgütlenme yok. Böyle bir sürü hak sayabilirim. Örneğin 2020 yılında yaklaşık 1,5 sene süren bir pandemi yaşadık. Günlük çalışıp ona göre yaşamını idame ettiren biri olarak o dönemde oldukça fazla maddi sıkıntı yaşadım.

Bu iş bende birçok hastalığa sebep oldu. Aslında meslek hastalığı kapsamına girebilecek durumlar yaşadım. Mesela uzun zamandır boyun fıtığım olmasına ve ağrı yapmasına rağmen işe devam etmek zorundayım. Cam silmek, ütü yapmak gibi bazı işleri mesleğimden silmek isterdim. Zaten zorlayıcı işler olmasının yanı sıra boyun fıtığımın olması da ekstra zor bir duruma sokuyor beni.

Aslında ben, işverenlerin benim gibi çalışanlarına sigorta yaptırmasını, devletin bunu daha sık denetlemesini, çalışma saatlerimin diğer meslekler gibi belli saatler aralığında olmasını, tazminat ve izin haklarımın devlet tarafından güvenceye alınmasını istiyorum. Daha bunun gibi birçok maddeyle listeyi uzatabilirim. Mesleğimde sendikal çalışmalar olmasına rağmen güçlü bir örgütlülük henüz yok; fakat bu durum tersine dönmeli ve güçlü bir işçi dayanışması örülmelidir.

Ev temizlik işçisi Leyla