Görünmek İstenmeyen Emek

Ev içi emek dendiğinde akla ilk yemek, temizlik, çocuk bakımı vb. uğraşlar geliyor. Ev içinde harcanan zaman ve emek hiçbir zaman bir iş olarak görülmüyor.

Bütün bu işlerle ilgili kabataslak bir hesap yapıldığında bile gerçek tablo ortaya çıkıyor. Evde harcanan zaman içinde yapılan yemek ve temizlik işleri için en düşük ücret yaklaşık 1000 TL. Çocuk bakımı günün yalnızca belli saatleri için yaklaşık 700 TL. (Ev kadını ise günün 24 saati çocukla ilgilenmek zorunda.) Toplam olarak yaklaşık bir kadının evde harcadığı emeğin karşılığı en az 1700 TL olarak çıkıyor.

Oysa erkek egemen toplumda bir erkek için ev işi kadın işi; ve çok basit! Zaten çamaşırları, bulaşıkları makine yıkıyor. Evi elektrik süpürgesi süpürüyor. Bu durumda “Kadına ne iş kalıyor ki?” diye düşünülüyor.

Evet, bunlar büyük kolaylık ama kadının harcadığı zamanı ve emeği yok etmiyor. Üstelik evdeki kadın makinelere konulacak deterjandan tutun da, harcanan elektrik ve suya kadar, hem ekonomik hem de sosyal olarak yıpranıyor. Derinleşmeye devam eden ekonomik krizle birlikte bu sorunlar daha da ağırlaşıyor; çünkü daha önceden piyasadan alınabilen hizmetleri içinde bulunduğumuz ekonomik darboğazda evdeki kadının üstlenmesi bekleniyor.

Tüm bu şartlara ve engellere rağmen çalışma hayatına girebilmiş kadın ise bu sefer farklı zorluklarla karşılaşıyor. İş hayatında karşılaştığı sorunlar bir yana, çalışan kadının evdeki durumu daha da zorlaşabiliyor. Çünkü bir yandan onun “doğal” sorumluluğu gibi görülen ev işlerini de yapmaya çalışırken kadın zamanla kendini eksik hissetmeye, hiçbir şeyi tam yapamadığını düşünerek psikolojik bir baskı altına girmeye başlıyor. Çocuğuyla yeteri kadar ilgilenemediğini düşünerek kendini suçluyor.

Sonuç itibariyle kadının çifte sömürüsü ve ezilmişliği maddi ve manevi olarak devam ediyor.

Ama bu kaderimiz olamaz, bunu değiştirmek için başta ev-içi emeğin toplumsallaştırılması ve kadının istihdamı önündeki engellerin kaldırılması talebimizle mücadelenin içinde yer almalıyız.

Yazan: Nergis Çayır (25 Nisan 2009)