Marmaray’da grev

Marmaray Projesi dâhilinde, 26 Ağustos günü Yenikapı ve Sirkeci kazılarında çalışan işçiler greve başladı.

Marmaray Projesi’nin sorunları

İki yakayı birbirine bağlayacağı hedeflenen ve bir tüp geçitle denizin altından ulaşımı sağlaması planlanan proje pek çok açıdan tartışmalı unsurlar barındırıyor.

Öncelikle istasyon olarak seçilen bölgeler İstanbul’un 1. derecede arkeolojik sit alanları. Günümüzden yaklaşık 8000 yıl öncesine dayanan bir tarihin üzerine kurulmaya çalışılan istasyonların en önemlileri Üsküdar, Yenikapı, Sirkeci. Dolayısıyla projenin başlayabilmesi için sit alanlarında arkeolojik çalışmaların yapılması şart. Ulaştırma Bakanlığının bütçelendirdiği ve Kültür Bakanlığının bilimsel başkanlığında yapılan kazılar 2004 yılından bu yana devam etmekte. İstanbul’un ve dünyanın kültür tarihi açısından çok önemli bulguların ortaya çıkarıldığı kazılar kamuoyuna sanki keyfi uygulamalar olarak lanse ediliyor. Ulaştırma Bakanlığı, kazılar başladığından beri, projenin yavaşlama nedeni olarak arkeologları işaret ediyor ve basında sık sık yer bulduğu gibi ve arkeologların işsiz kalmamak için yavaş çalıştığı gibi asılsız iftiralarla kendi hatalarının üstünü örtmeye çalışıyor. Oysa asıl problemler projelendirme sırasında yapılan mühendislik hatalarıyla birlikte, alt ve üst yüklenici firmaların beceriksizliği.

Taşerondan Kaynaklanan Hak Gaspları

Proje birkaç taşeron firma tarafından gerçekleştiriliyor. Kazıları gerçekleştiren işçilerin bağlı bulunduğu taşeron firma “Polat” iki yıldır en düşük ücreti vererek ihaleyi kazanıyor. Maaşlar ilk günden itibaren aksatılarak veriliyor. Son altı aydır neredeyse taksitlendirerek verilen ücretler, iki vardiya halinde çalışan yaklaşık 200 işçiyi çok zor durumda bırakıyor. Üstelik işçilerin sigortaları kesintilerle ödeniyor. Sürekli işçi çıkarılıp yerine yenisi alınıyor. İşçilerin vergi iade alacaklarına da el konmuş durumda. Bugüne kadar memleketçilikle bölünen işçiler iki ay önce iki gün iş bırakarak, bu gidişe artık dur demek için bir adım atmışlardı. Fakat taşeronun verdiği sözlere inanarak eylemi devam ettirmediklerinden problemler bu güne kadar çözüme kavuşmadı. 26 Ağustos günü Yenikapı ve Sirkeci kazılarında çalışan işçiler greve başladı. Grevdeki talepleri; geçmişe dair tüm borçların kapatılması, vergi iadelerinin temini, grevde oldukları günlerin maaşları, sigorta pirimlerinin düzenli yatırılacağına ve bundan sonra her ayın beşinde ücretlerini alacaklarına dair yazılı belge.

1 Eylül’e kadar bağlı oldukları firmadan ya da Ulaştırma Bakanlığından hiçbir yetkiliyle görüşemeyen işçiler aynı gün ikiye bölündü. İşçi temsilcisinin patronlarla birebir görüşüp bir anlaşmaya varması sonucunda, Yenikapı şantiyesindeki işçilerin büyük bir kısmı maaşlarının bir kısmını hemen aldı ve diğer kısmını da yakında alacaklarına dair patrondan yine söz alarak greve son verdi. Sirkeci şantiyesindeki işçiler ise tüm talepler yerine getirilene kadar grevi bitirmeyeceklerini belirtti.

Böylesi bir bölünme, her ne kadar olumsuz olsa da, direnişlerine hâlâ devam eden işçilerin örgütlülüğü, tüm işçileri kapsayabilirse işte o zaman hepimiz için, ciddi bir kazanım elde edilmiş olacak.

Yazan: İC – Haber (1 Eylül 2009)