Bolivya’da yerli halkın büyük zaferi

Bolivya’da Morales hükümetinin çokuluslu şirketlerle işbirliği içerisinde hayata geçirmeye çalıştığı otoyol projesi, yerli halkın ve emekçilerin büyük seferberlikleri sonucu yenilgiye uğratıldı. Anayasa gereğince, yerli halkların egemenliğindeki TIPNIS diye bilinen milli parktan geçmesi planlanan ve uygulanması halinde buradaki Amazon ormanlarını ve doğal yaşamı büyük ölçüde tahrip edecek proje, bölgenin yerli halkını ayağa kaldırdı ve yerli halkın mücadelesi ülke çapında yoğun bir destek buldu.

Yıllar önce Dünya Bankası tarafından önerilen ve bugün Brezilya hükümeti (ve onun Petrobras başta olmak üzere çok uluslu şirketleri) tarafından yoğun bir biçimde desteklenen Atlantik ve Pasifik’i karayoluyla bağlama projesi, temelde çok uluslu şirketlerin Latin Amerika kıtasının iç bölgelerine nüfuz etme, buradaki doğal zenginlikleri dünya pazarlarına aktarma stratejisinin bir parçası. Morales hükümeti tarafından ilan edilen proje de, bu büyük projenin bir parçasını oluşturuyor ve Brezilya hükümeti tarafından finanse ediliyor.

Projenin ilan edilmesinin ardından seferber olan bölge halkı, Ağustos ayının sonunda, ülkenin doğusunda yer alan ve başkente 500 kilometre uzaklıktaki TIPNIS bölgesinden başkent La Paz’a binlerce kişiyle yürüyüş kararı aldı. Yürüyüş sırasında açlık, susuzluk ve hastalıkların yanısıra ağır polis şiddeti ve Morales’in partisi MAS’ın (Sosyalizme Doğru Hareket) seferber ettiği kesimlerin saldırılarına maruz kalan kitle, bütün engellere karşın 67 günün sonunda başkent La Paz’a ulaştı ve burada müthiş bir kitle desteğiyle karşılandı.

Süreç içerisinde, önce görüşmeleri reddeden ve kitlenin üzerine polisi ve parti tabanını salan Morales, protestoların ülke çapında destek bulması, kendi partisinin yerli milletvekillerinin istifasıyla karşılaşması ve başkentteki kitlesel seferberliklerin ardından önce, protestoculara uygulanan şiddetten dolayı özür diledi ve projenin referanduma sunulacağını açıkladı. Fakat, Morales’in bu manevrası kitleleri yatıştırmadığı gibi kararlılıklarını daha da artırdı. Ardından Bolivya İşçi Merkezi (COB)’nin başkentte ilan ettiği iki günlük grev ve hükümet üzerindeki baskıların yoğunlaşmasıyla, Morales projenin iptal edildiğini açıkladı ve TIPNIS’in korunmasıyla ilgili yeni bir yasayı meclisten geçirdi.

Morales hükümeti, geçtiğimiz aylarda da petrol üzerindeki devlet sübvansiyonlarını kaldırmış ve petrol ürünlerine yüzde 82 oranında zam yapmıştı. Bu önlemin ülke çapında yarattığı büyük protesto dalgası karşısında ise, son yaşanan gelişmelerde olduğu gibi geri adım atmak zorunda kalmıştı. Morales’in otoyol projesi ve protestoculara uyguladığı yoğun şiddet, yerli kökenden gelen ve “sol” bir söylem kullanan Morales’in ve hükümetinin halk-karşıtı, emperyalizm-yanlısı ve karşıdevrimci karakterini ortaya koymakta. Gerçek yüzü giderek daha net açığa çıkan Morales hükümetine karşı, işçilerden, yerlilerden ve halktan yana gerçek bir devrimci alternatifin inşası, aciliyetini sürdürmekte.