4+4+4: Eğitimde neoliberal yeniden yapılanma süreci

Neoliberal politikaların taşıyıcılığını üstlenen AKP hükümeti, Türkiye’deki eğitim sistemini kapitalizmin ihtiyaçlarına göre yeniden şekillendirmek istiyor. Burjuvazinin ihtiyaçlarına göre biçimlenmesi hedeflenen eğitimde değişiklik üniversitelerde Bolonya Süreci ile devam ederken, ilk ve orta öğretimde 4+4+4 şeklinde formüle edilen eğitim sistemi ile derinleştiriliyor. Bu yeni formül öncelikle ve sadece dini değil, etnik ve sınıfsal eşitsizliklerin derinleştirilmesini de kaçınılmaz hale getiriyor.

Başbakanın iddia ettiğinin aksine bu yasa kız çocuklarının okula devamını arttırmamakta, tersine 13 yaşından itibaren öğrenimlerine “açık öğretim” şeklinde devam etmelerinin önünü açarak onları eve kapatmakta ve çocuk yaşta evliliğin önünü açmaktadır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararına rağmen zorunlu din dersleri kaldırılmazken çocukların 10 yaşından itibaren İmam Hatip okullarına gitmesinin de önü açılmaktadır.

Torba Yasa’yla lise eğitiminde yapılan zorunlu stajlardaki ücretlere el koyan hükümet, ucuz, esnek ve güvencesiz iş gücünün yükünü çocukların da omzuna bindirerek patron örgütlerini gururlandırıyor. Nitekim çıraklık için “14 yaşını doldurmuş, en az ilköğretim okulu mezunu olmak” şartında çocuklar lehine yeni bir düzenleme yokken (hatta teklifin ilk halinde “11 yaşını doldurmak ve ilköğretim birinci kademeden mezun olmak” olarak düzenlenmişti) maaşsız çalıştırılacak stajyerlerin sayısındaki üst sayı sınırlaması da kaldırılıyor.

Ayrıca uzun süredir mücadelesi verilen, okul öncesi eğitim ve anadilde, parasız eğitim hakları verilmiyor. Hatta ilköğretim eğitiminin, “devlet okullarında parasız olduğu” ifadesi yasa maddesinden çıkarılıyor. İlköğretimin paralı olmasına zemin hazırlanıyor.

Madalyonun diğer yüzünde ise öğretmenler var. Her geçen gün, ataması yapılmayan öğretmenlerin yaşadığı zorluklarla ilgili haberler gelirken, değişiklik yürürlüğe girdikten sonra 5. sınıf okutan bütün öğretmenler “norm fazlası” haline gelecek ve bakanlık tarafından başka görevlerde görevlendirilebilecek.

Parasız, bilimsel, anadilde eğitim!

İşçilerin çocuklarına kredi değil karşılıksız burs!

Kâr amacı güden eğitim kurumları kamulaştırılsın!

Parasız, nitelikli okul öncesi eğitim!

Ataması yapılmayan öğretmen kalmasın!

Staj yapan öğrencilere sigorta ve asgari ücret!