Fotoğraf Sergisi: Troçki’nin Hayaletleri

Troçki’nin 70. ölüm yıldönümü yaklaşırken, Kuzey İrlandalı fotoğraf sanatçısı James Hughes’un gerçekleştirdiği “Troçki’nin Hayaletleri: Bir Sürgünün Kaybolan Mekânları” başlıklı fotoğraf sergisi, 19 Haziran 2010’dan itibaren İstanbul Hatırası Fotoğraf Merkezi’nde sergilenmeye başladı. Sergi süresi, 3 ay.

Basın bülteninde, fotoğrafın bellek oluşturmaktaki etkin rolü ve önemi vurgulanırken, 1933 yılında Troçki’nin, eşi Natalya ve oğulları Sergei ile birlikte Türkiye’ye gelişleri ile ilgili şu ifadelere yer verilmiş: “Bizans İmparatorlarının, asil kan dökmekten çekindikleri için, asi prensleri sürgün ettikleri bu ada, Osmanlıdan miras kalan harap konaklarıyla onlara kucak açtı. Troçki, dilini ve kültürünü bilmediği bu ülkede, dünya tarihi hızla değişmekteyken, ‘Rus Devriminin Tarihi’ni yazdı. Kızı Zina’nın Berlin’de intiharını burada haber aldı ve bu acıyla aç ve susuz günlerce odasından çıkmadı. Gün oldu balıkçı Horalambos’la balığa çıktı. Ünlü konukları oldu ve çok ünlü kişilerden mektuplar aldı. Bütün bu yaşananlar bir yerlere sindi. 1933 yılında, Fransa’ya doğru yola çıkarken, hayatının belki de en dingin dört buçuk yılını geride bırakıyordu. Kuzey İrlandalı Fotoğraf sanatçısı James Hughes gerçekleştirdiği Troçki’nin Hayaletleri: Bir Sürgünün Kaybolan Mekânları çalışmasında Troçki’nin Büyükada’da yaşamış olduğu terk edilmiş mekânların fotoğraflarını çekerek, geçmişi ve bugünü yansıtırken, insanlığın ardında bıraktığı izleri, mekânın ruhunu zedelemeden tekrar gözden geçirmemizi amaçlamaktadır. Anılarımızın oluşması biraz bu ‘hayaletlere’ bir kez daha bakabilmemiz, biraz da Troçki’nin dilinden düşürmediği Spinoza’nın ünlü sözünü anımsamamızla ilintilidir: ‘Ne ağlayın, ne de gülün, sadece anlayın.'”

Fotoğraf sanatçısı James Hughes (www.jameshughesphotography.com)

James Hughes 1957 de Ballymena’da (Kuzey İrlanda) doğdu. Küçük yaşta ailesiyle beraber Avustralya’ya göç etti. Ancak 1968 de, Kuzey İrlanda’nın en sancılı günlerinde, tekrar ülkesine döndü. Hayata makine mühendisi olarak atıldı. Ancak, yıllar önce Kodak şirketinde çalışan annesinin ona yapmış olduğu kutu fotoğraf makinesi, 1980’lerden itibaren onu asıl mesleği fotoğrafçılığa yöneltti. Görsel sanatlar ve yirminci yüzyıl edebiyatından etkilendi. Modern dünya görüşüne karşın, daima gelenekselle ilgilendi. 2002 de (Sanat ve Tasarım) lisans eğitimini, 2005 de Ulster (Belfast) Üniversitesinden yüksek lisans ve 2010 da, ‘Kuzey İrlanda’ya Özgü Mekân Duygusu Fotoğrafsal Olarak Tanımlanabilir mi?’ konulu teziyle doktorasını tamamladı.

İstanbul Hatırası Fotoğraf Merkezi: Moda Cad. Ressam Şeref Akdik Sok. No:10 Moda Kadıköy

Yazan: İC – Haber, 19 Haziran 2010