Devrimci Ezgiler

Gerek yaşadığımız coğrafyada, gerekse tüm dünyada işçi sınıfın kitlesel mücadeleleri ile özdeşleşmiş, deyim yerindeyse klasikleşmiş devrimci ezgilerden seçkiler ve bu ezgilerin öyküleri…

İşçi Birlik Cephesi [Söz: Bertolt Brecht (1934), Müzik: Hanns Eisler (1935)]

İşçi Yürüyor Baştan [Söz: ? (?), Müzik: Saadettin Kaynak (?)]

Şişli Meydanında Üç Kız [Söz ve Müzik: Ruhi Su (1977)]

Venceremos! (Kazanacağız!) [Söz: Victor Jara (1973), Müzik: Sergio Ortega (1970)]

İşçi Birlik Cephesi

[Söz: Bertolt Brecht (1934), Müzik: Hanns Eisler (1935)]

[Şarkı, 1934 senesindeki ilk müzik olimpiyatları için, politik tiyatronun kurucularından Erwin Piscator’un isteği üzerine, epik tiyatronun kurucularından Bertolt Brecht tarafından yazıldı. Faşizmin durdurulması için, ister sosyal demokrat, isterse komünist olsun tüm işçilerin birliğini hedefleyen bir birleşik işçi cephesinin çağrısı gerekliliği üzerine kurgulandı (Bu taktiğe ilişkin, Lev Troçki’nin “Almanya’da Faşizme Karşı Mücadele” kitabına bakılabilir). İlk icra, “Müzikte Diyalektik Materyalizm” adlı bir çalışma grubunun ve “İşçi-Şarkıcıların Militan Birliği”nin kurucusu olan Hanns Eisler’in yönetiminde, müzik olimpiyatları sırasında, Strazburg kentinde gerçekleşti. Şarkıyı, 3 bin kişilik bir işçi korosu seslendirdi, ki bu müzik tarihinde bir ilkti. İspanya’daki sivil/iç savaş sırasında, faşizme karşı uluslararası tugaylar bayrağı altında savaşan Alman şarkıcı, kabaretist, oyuncu ve yönetmen Ernst Busch tarafından, ilkinden daha kısa ama çok dilli bir sürümü kaydedildi. Yaygınlaşan sürüm de, bu oldu. Şarkının Türkçe’deki hali, kısmı farklılıklara karşın, bu sürümü esas almaktadır.]

İnsan, insan olduğundan,
Acıkan karnı doymalıdır.
Boş laflarla karın doymaz,
Yiyecek ekmek olmalıdır.

Marş, sol ki üç!
Marş, sol ki üç!
Arkadaş, yerini bil…
İşçinin sınıf cephesine gir,
Çünkü sen de bir işçisin.

İnsan, insan olduğundan,
Ezmekten, ezilmekten nefret eder.
Ne altında köle ister,
Ne üstte efendiye boyun eğer.

Marş, sol ki üç!
Marş, sol ki üç!
Arkadaş, yerini bil…
İşçinin sınıf cephesine gir,
Çünkü sen de bir işçisin.

İşçi, işçi olduğundan,
Başkası onu kurtaramaz.
Çünkü işçileri kurtaracak olan,
İşçiden başkası olamaz!

Marş, sol ki üç!
Marş, sol ki üç!
Arkadaş, yerini bil…
İşçinin sınıf cephesine gir,
Çünkü sen de bir işçisin.

İşçi Yürüyor Baştan

[Söz: ? (?), Müzik: Saadettin Kaynak (?)]

[Anonim sözlü “Gemim Geliyor Baştan” türküsüne, ünlü Klasik Türk Müziği bestecisi Saadettin Kaynak’ın raks aksağı usulünde, uşşak makamında yaptığı bestenin üzerine, 1970’lerde yazılmış sözlerden meydana gelir.]

Geliyoruz, zincirleri kıra kıra, hey!
Burjuvanın kafasına vura vura, hey!
Geliyoruz, zincirleri kıra kıra, hey!
Faşistlerin kafasına vura vura, hey!

İşçi yürüyor baştan,
Fabrika, dağdan taştan,
Galiptir, her savaştan…

Geliyoruz, zincirleri kıra kıra, hey!
Burjuvanın kafasına vura vura, hey!
Geliyoruz, zincirleri kıra kıra, hey!
Faşistlerin kafasına vura vura, hey!

İşçi, köylü el ele,
Engel boştur, bu sele,
Amele, ırgat, köle…

Geliyoruz, zincirleri kıra kıra, hey!
Burjuvanın kafasına vura vura, hey!
Geliyoruz, zincirleri kıra kıra, hey!
Faşistlerin kafasına vura vura, hey!

Emekçiyiz, güçlüyüz,
Kavgada bilinçliyiz,
Faşizme hep hınçlıyız…

Geliyoruz, zincirleri kıra kıra, hey!
Burjuvanın kafasına vura vura, hey!
Geliyoruz, zincirleri kıra kıra, hey!
Faşistlerin kafasına vura vura, hey!

Şişli Meydanında Üç Kız

[Söz ve Müzik: Ruhi Su (1977)]

[1977’de İstanbul Taksim’deki kanlı 1 Mayıs üzerine yazılmış Ruhi Su türküsü.]

Şişli Meydanı’nda üç kız,
Biri Çiğdem, biri Nergis.
Vuruldular, güpegündüz,
Sorarlar bir gün, sorarlar…

Sabahın bir sahibi var.
Sorarlar bir gün, sorarlar…
Biter bu dertler, acılar,
Sararlar bir gün, sararlar…

Bin dokuz yüz yetmiş yedi,
Unutulmaz yılın adı.
Bir Mayıs bayramı idi,
Sorarlar bir gün, sorarlar…

Sabahın bir sahibi var.
Sorarlar bir gün, sorarlar…
Biter bu dertler, acılar,
Sararlar bir gün, sararlar…

Beş yüz bin emekçi vardık,
Taksim Meydanı’na girdik.
Öyle bir İstanbul gördük,
Sorarlar bir gün, sorarlar…

Sabahın bir sahibi var.
Sorarlar bir gün, sorarlar…
Biter bu dertler, acılar,
Sararlar bir gün, sararlar…

Al gözlerim, seyir eyle,
Birin bırak, birin söyle.
Bu yeryüzü ilk kez böyle,
Bir İstanbul görüyordu,
Kucaklayıp sarıyordu.

Venceremos! (Kazanacağız!)

[Söz: Victor Jara (1973), Müzik: Sergio Ortega (1970)]

[İlkin, Şili’de 1970 seçimlerinde, Salvador Allende’nin seçim şarkısı olarak Sergio Ortega tarafından yazıldı ve bestelendi. Şarkı’nın bu ilk sürümünün icrasını, ünlü müzik grubu Inti-Illimani gerçekleştirdi. 1973’teki darbenin ardından, kendisi de bu darbenin iktidarı sırasında katledilecek olan, ünlü müzisyen Victor Jara; şarkının sözlerini baştan aşağı değiştirdi. Bu sayede şarkı, darbeye karşı bir başkaldırı çağrısına dönüştü. İlk icrasını, Şilili diğer bir ünlü müzik gurubu olan Quilapayún, Victor Jara ile birlikte gerçekleştirdi. Tüm dünyada ünlenen de şarkının bu sürümü oldu. Türkçe’deki sözler de bu sürüm esas alınarak yazılmıştır.]

Fırtına, yırtıyor sessizliği.
Ufuktan bir güneş doğuyor.
Gecekondulardan geliyor halk,
Tüm Şili şarkılar söylüyor.

Venceremos! Venceremos!
Kıralım zincirlerimizi,
Venceremos! Venceremos!
Zulme ve yoksulluğa paydos.

Şili’de halk bugün savaşıyor,
Cesaret ve aklın gücüyle.
Kahrolsun halkın katili cunta!
Yaşasın United Popula!

Venceremos! Venceremos!
Kıralım zincirlerimizi,
Venceremos! Venceremos!
Zulme ve yoksulluğa paydos.

Geçmişe ağlamak fayda vermez,
Gelecek mutlak sosyalizm.
Yarını bugünden kuracağız,
O senin tarihin olacak.

Venceremos! Venceremos!
Kıralım zincirlerimizi,
Venceremos! Venceremos!
Zulme ve yoksulluğa paydos.