Arjantin seçimi ve Macri yenilgisi

Arjantin’de 27 Ekim’de yapılacak devlet başkanlığı seçimine katılacak adayları belirlemek için 11 Ağustos Pazar günü yapılan ön seçimlerde oyların yüzde 32’sini alarak ikinci olan Devlet Başkanı Mauricio Macri seçimden ağır bir yenilgi aldı. Seçimde birçok Peronist kesimi birleştiren Frente de Todos (Herkesin Cephesi) adayı Alberto Fernández ise yüzde 47,66 oyla birinci oldu. Milyonlar ekonomik resesyon, yolsuzluk, işten çıkarmalar ve büyük sosyal krize karşı Macri’yi cezalandırdı. Seçimin en dikkat çekici yönü ise, FIT’in (Sol Cephe) Caño-Del Plá ile aldığı 700 bin küsur oy oldu.

Arjantin ekonomisi 2018 yılında ciddi bir kriz geçirmiş, IMF’den 50 milyar dolar tedbir kredisi talep etmek zorunda kalmış, GSMH’si % 2,5 küçülmüş, ülke parası peso değer kaybetmiş, enflasyon %50 seviyelerine yaklaşmıştı (2018 yazında Türkiye ve Arjantin’in dahil olduğu ülkeler grubunu vuran döviz krizinde peso ve TL’nin dolar karşısında en fazla kaybeden para birimleri olduklarını hatırlayalım). Özetle, Macri’nin gelirkenki “Arjantin’de krizler bitecek” taahhüdü havada asılı kaldı. 57 milyar dolarlık devasa IMF paketine rağmen daha da derinleşen enflasyon, işsizlik ve artan yoksulluk gibi sorunlardan dolayı Arjantin halkı mevcut hükümeti cezalandırdı. Bütün bu sürece gelmeden, daha geçtiğimiz Aralık ayında Macri IMF’nin dayattığı emeklilik reformunu açıkladığında, binlerce insan kongre binası önünde bu yasayı protesto etmişti.

Kitlelerin Macri’ye olan nefretinden Peronizm kazançlı çıksa da, birçok işçi ve genç, Fernandez-Kirchner formülünün yaşamlarında köklü bir değişim getirmeyeceğinin farkında. Hatta Fernandez’in zaferi Peronizmin tarihsel krizini aştığı anlamına gelmiyor. Alberto Fernández, IMF ile yeniden görüşeceğini, borcu ödemeye devam edeceklerini, yani yukarıdakiler ve sendika bürokrasisine müttefikleri için yönetmeye devam edeceklerini söyledi.

Bütün bu süreç dikkate alındığında, FIT’in anlamlı bir seçim zaferi elde ettiğini söylemek mümkün. FIT’in başkan adayı Del Caño 700 bin oy aldı ve ulusal milletvekilleri 760 bin oy topladı. Kitlelerin ceza oyu ile Peronizmi desteklediği bir seçimde, sınıf bağımsızlıkçı çizgisini koruyan FIT’in elde ettiği bu oylar epey kritiktir. Bu aynı zamanda kitlelerin azımsanmayacak bir kesimi tarafından IMF programı ve dış borç ödemelerinin reddedilmesi, yolsuzluk ve hırsızlık içine batmış kan emici burjuva partilerinin reddi anlamına gelmektedir.