Ukraynalı sosyalistler Dudin ve Popovich: “Ukrayna’da sol, bağımsızlık ve sosyal haklar için verilen mücadeleyle kuruldu”

Vitali Dudin ve Zakhar Popovich, Ukrayna’da devrimci sosyalist bir örgüt olan Sosyal Hareket’in (Sotsialnyi Rukh) Sekreterlik üyeleri. Sosyal Hareket, bir yandan neoliberal Zelenski hükümetine karşı mücadele verirken diğer yandan da Rus işgaline karşı verilen askeri direnişe katılmış vaziyette.

Ukrayna, Lviv’e giden İUB-DE (İşçilerin Uluslararası Birliği – Dördüncü Enternasyonal) heyeti, 1 Mayıs’ta Dudin ve Popovich’le bir söyleşi gerçekleştirdi. Söyleşinin çevirisini okurlarımızla paylaşıyoruz.

Lucha Internacionalista (LI): Ukrayna halkının direnişi herkesi şaşırttı. Bunun nedenleri nelerdir?

Vitali Dudin (VD): Sanıyorum ki bunun temel sebebi, ülkemizi savunmak zorunda olmamızın verdiği güçlü ahlaki gerekçeydi. Halk, bu ülkenin evleri olduğunu ve bu savaşın haksız olduğunu biliyor. Bu savaş, bağımsız bir halk olarak Ukrayna halkının bizzat varlığına karşı veriliyor. Savaş, Ukrayna halkı için varoluşsal bir tehdit. Buka veya Irpin’de gördüğümüz şey soykırımdı. Ve Rus propagandasının argümanlarına bakacak olursak, şurası açık ki, onların hedeflerinden birisi de Ukrayna halkının yıkımı. Bana göre işgalcilerin politik hedefi halkımıza boyun eğdirmek, onların egemenliğine son vermek ve onları Moskova’ya bağımlı kılmak. Ancak Ukrayna halkının büyük direnişi sayesinde bu plan başarısızlığa uğradı. Şimdi ise Donbas, Herson, Harkov ve Zaporijya’ya odaklanmış durumdalar.

LI: Uluslararası sol, Ukrayna konusunda bölünmüş durumda ve sadece bir kısmımız Rus işgaline karşı direnişi destekliyor. Aynı şey Ukrayna solunda da oldu mu?

VD: Bizim örgütümüz, Sosyal Hareket, 2013-2014’teki Maidan Onur Devrimi’nden sonra kuruldu. Maidan toplumumuzu değiştirdi. Rusya yanlısı partiler yok oldular; önce kendilerinin örgütsel krizi dolayısıyla, sonra da 2015’te Komünist Parti’nin yasaklanması örneğinde olduğu üzere alınan önlemler dolayısıyla. Kremlin’le sahip oldukları ilişkiler nedeniyle bu partilerin toplumsal bir desteği yok. Hâlâ varlar ancak seçimlere girmeye güçleri yetmiyor. Sosyalist Parti de 10 yıl önce halkın güvenini kaybetti. Şimdi Zelenski onları yasakladı.

Zakhar Popovich (ZP): Kişisel olarak, bir şekilde işçi sınıfının taleplerini temsil ettikleri için çoğu sol oluşumun 2014’ten sonra ortadan kaybolmasına üzülüyorum. Ama ne yazık ki bu oluşumlar Rus şovenisti ve Rus emperyalizmi yanlısı bir karaktere sahiptiler. Rus imparatorluğunun söz konusu olmadığı bir sosyalizmi hayal edemiyorlardı. Bu politika ile Ukrayna koşullarında halk desteğini kaybetmeleri kaçınılmazdı.

LI: Zelenski hükümetini savaş sırasında çıkardığı çalışma yasası nedeniyle kınadınız. Ayrıca bazı partileri yasakladığı için.

VD: Biz radikal bir toplumsal dönüşüm ve toplumun demokratikleşmesini isteyen devrimci bir gücüz. Ancak şu anda Ukrayna anayasasını bazı hakları garanti eden bazı olumlu değişiklikler için bir araç olarak görüyoruz. 15 Mart’ta kabul edilen ve patronların hiçbir risk almadan maaşlarımızı kesmelerine olanak tanıyan bu olağanüstü iş kanunu ile işçi haklarımızdan vazgeçmeye niyetli değiliz. Siyasi özgürlüklerden bahsettiğimizde ise ideolojik nedenlerle baskıya karşı olduğumuzu açıkça söylemeliyiz. (…) Gerçekte sosyalist olmayan bu burjuva partilerini desteklemiyoruz ama siyasi sisteme katılmaları için bunlara yasal olarak izin verilmemesini de haklı bulmuyoruz. Dolayısıyla yasaklanan partilerin ne sosyalist ne de enternasyonalist olduklarını söylüyoruz ancak buna rağmen bu kararnamenin var olma hakkının olmadığını açıklamamızda da açıkça belirtiyoruz.

ZP: Bunlar küçük partiler, ama bu önemli değil. Bu partilerin herhangi bir temsiliyeti olmasa bile, bu konuda herhangi bir yasal prosedür izlenmedi.

LI: Rusya’da savaşa karşı düzenlenen protestolara ve Belarus’ta partizanların da işgali durdurmak için verdikleri mücadeleye tanık olduk. Onlara mesajınız nedir?

VD: Rus emperyalizminin başlattığı bu savaşı durdurmak için hükümetlerine karşı mücadele veren tüm bu insanlarla dayanışmamı ifade etmek istiyorum. Biz Rus halkına karşı değiliz; Belarus rejimini uydu haline getiren Rusya’daki bu faşizm yanlısı, emperyalist ve oligarşik rejime karşıyız. Elbette savaş karşıtı protestoların boyutu tartışılabilir. Bunları organize etmenin çok zor olduğunu biliyoruz. Oradaki birçok insan, belki de atomize edildikleri ve bireysel olarak izole edildikleri ve sosyal koşullarının iyileştirilmesi için mücadele edemediklerinden dolayı Rus şovenist propagandasını destekliyor.

LI: Sosyalizmi inşa etmenin gerekli olduğunu söylüyorsunuz. Bir işçiyle konuştuğunuzda, bunca yıllık Stalinist baskıdan sonra bu önerinizi nasıl karşılıyor?

VD: Elbette Ukrayna’da sosyalist olmak ülkenin tarihi nedeniyle zor. Bu yüzden mesajımızı insanlara ulaşacak şekilde oluşturmaya çalışıyoruz. Öncelikle işçi sınıfının mevcut toplumsal taleplerinden ve küresel bir siyasi ve ekonomik dönüşümden bahsetmek zorundayız. Ve elbette buna sosyalizm diyoruz çünkü yapılması gerekeni en iyi ifade eden kelime bu: şirketlerin toplumsal mülkiyet yapılması, zenginlere yüksek vergiler getirilmesi, şirketlerin işçi kontrolünde altında işletilmesi… Bugün esas olarak mevcut durum hakkında politika üretiyoruz ama amacımızın sosyalizm olduğunu söylemekten asla vazgeçmedik çünkü aksi takdirde Ukrayna’da hâlâ var olmayı sürdüren popülist partilerle karıştırılabilirdik. Bugün işçilerin korunmasından bahsediyoruz ama geleceğin sosyalizmde olduğunu söylüyoruz.

ZP: Politik programımızın özü, 2014 yılındaki Maidan Devrimi sırasında yayımladığımız bir bildiriydi. Kendimizi Lenin’in Nisan Tezleri’ne ve Troçki’nin Geçiş Programı’na dayandırdık. Mevcut devrimci durum altında, aynı fikirleri yeni kelimelerle formüle etmeye çalıştık. Ve bu, son derece yaygın bir karşılık buldu: siyasal gücü, oligarşi dışındaki kesimlere vermek. Sovyet mirası nedeniyle Ukrayna’da sosyalizm gözden düştü, ancak sosyalizmin ana fikirleri hâlâ popüler. İnsanlar bir alternatif arıyor ve biz de onlara bunu vermeye çalışıyoruz.

LI: İşçi sınıfına ve uluslararası sola çağrınız nedir?

VD: Dünyanın her yerindeki yoldaşlar, lütfen Ukrayna’yı destekleyin çünkü bu, uluslararası işçi sınıfının çıkarınadır. Bir diktatörün küresel bir savaş çıkarabildiği bir dünyada toplumsal haklar ve insan onuru mevcut değildir. Aynı zamanda Ukrayna’nın borçlarının iptal edilmesi talebini destekleyin; bu, başka ülkelere de yardımcı olabilir.

ZP: Dış borçların iptali talebi, aynı zamanda Batı emperyalizmine karşı da bir önlemdir. Borç, en yoksul ülkeleri kontrol etmek için başvurulan bir araçtır.