Şair, Yazar Ve Ressam Hulki Aktunç Vefat Etti

Şair, yazar ve ressam Hulki Aktunç, 29 Haziran (2011) tarihinde 62 yaşında hayata gözlerini yumdu. Türk edebiyatında Kemal Tahir geleneğinin önemli isimlerinden olan, geleneksel anlatı öğelerini çağdaş edebiyatın olanaklarıyla bütünleştiren Aktunç’un kuşkusuz en büyük eseri, alanında tek sayılabilecek Büyük Argo Sözlüğü’ydü. 5237 maddebaşı, 7290 tanım, 3960 tanık cümleden oluşan Büyük Argo Sözlüğü, eşsiz bir “argo antolojisi” niteliği taşımakta idi.

Hulki Aktunç, 1949 yılında İstanbul’da doğdu. Askeri okullardaki ortaöğreniminden sonra İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesine girdi. Yükseköğrenimini yarım bıraktı. Yazı yaşamı, dönemin seçkin dergilerinden Yeni Ufuklar’da başladı (1968). İlk kitabı Gidenler Dönmeyenler ile TDK Öykü Ödülünü (1977), Bir Çağ Yangını romanı ile Abdi İpekçi Ödülünü (1981), Bir Yer Göstericinin Hayatı ile Yunus Nadi Öykü Ödülünü (1989) kazandı. 1970’lerde şiire özel bir ağırlık verdi. İnsan Aşklarının Külüdür ile Halil Kocagöz Şiir Ödülünü (1994), Istıraplar Ansiklopedisi ile de Cemal Süreya Ödülünü aldı (1995). Yirmi yılı aşan bir emeğin ürünü olan Büyük Argo Sözlüğü yurtdışı Türkoloji çevrelerinde de yoğun ilgi gördü…

Aktunç, kendisine özgü bir üslup geliştirdiği öyküleri ve romanlarında, bir yandan anlatı geleneklerini günümüze doğru geliştirirken, bir yandan da öncü anlatım denemelerine girişir. Aktunç’un şiiri de bugünün insanında aradığı kendiliğinden-şiirsel-bakış’ın araştırılması ve saptanmasının peşindedir; şiirimizin henüz tükenmemiş olanaklarını sınaya sınaya gelişir ve yeni bir şiirsel blok yaratmaya yönelir. Denemeleri (Erotologya?), içinde bulunduğumuz coğrafyanın kendisine özgü erotizmini yansıtıp çözümlemeye çalışan ilk yapıt sayılır. İki öyküsü filme dönüştürülmüştür: Aşka Kimse Yok (yön. Osman Sınav), Bir Yer Göstericinin Hayatı (yön. Tülay Eratalar). Aktunç resme olan derin ilgisiyle de tanınıyor: İlk kişisel sergisi “Lacivert ile Bordo”yu (Erzincan, 1965) yıllar süren bir kesiklikten sonra “Ayvalık Yollarında, Sürücü Aynalarında” (İstanbul, 2005), “Meşk” (İstanbul, 2007) ve “Yoldaşım 40 Yıl” (İstanbul, 2008) sergileri izledi. Şiir ve anlatıdaki tavrını karışık tekniklerle çalıştığı resimde de sürdürdü. Tarih ve Toplum Bilimleri Enstitüsü (TTBE) Onur Ödülünü Vedat Türkali, Ahmet Oktay ve Prof. Dr. Cevat Çapan ile paylaştı (2008). Aktunç ile ilgili değerlendirmeler bellibaşlı ansiklopedilerde, sözlüklerde (Necatigil, Kurdakul, Tanzimattan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi v.b.) bulunmaktadır.

Yapıtları:

Şiir: Sır Kâtibi (1989), Islıkla Tarihçe (1989), Adresim Aynalar (1991), Şarkılar (1992), İnsan Aşklarının Külüdür (1993), Istıraplar Ansiklopedisi (1994), Bir Şeyin Varoluşu (1999), Firak (Toplu Şiirler, YKY, 2001), Sönmemiş Dizeler (2009). Şiirlerinden bir seçme, İngilizce’ye çevrildi: Twelfth Song (çev. Theo Dorgan, Tony Curtis, Orhan Koçak; 1998). Öykü: Gidenler Dönmeyenler (1976), Kurtarılmış Haziran (1977), Ten ve Gölge (1985), Bir Yer Göstericinin Hayatı (1989), Güz Her Şeyi Bilir (1998). Toplu Öyküler I, Toplu Öyküler II (YKY, 2003) ilk 5 öykü kitabını içerir. Roman: Bir Çağ Yangını (1981; YKY, 2001), Son İki Eylül (1987; YKY, 2001). Deneme: Erotologya? (2000; YKY, 2002), Aforistika (2001), Bir Kadıköy Oğlu (2009). Sözlük: Büyük Argo Sözlüğü (1990; YKY 1998). Söyleşi: Yoldaşım 40 Yıl (Rıza Kıraç), 2008 Sergiler: “Lacivert ile Bordo” (1965), “Şair Ressamlar” (Nâzım Hikmet, Oktay Rifat, Cemal Süreya, Metin Eloğlu, Afşar Timuçin – karma, 1991), “Ayvalık Yollarında, Sürücü Aynalarında” (2005), “Meşk” (2007), “Yoldaşım 40 Yıl” (2008).

Hulki Aktunç’tan bir şiir: Kalem ve Toprak

Bir kalem dikin toprağıma

İki ucu da açılmış sipsivri

Bir elime bir gece yapraklarına

Bir kalem dikin toprağıma

Tamda erken bahar vakti

Azar da kök salar belki

Elim gece yapraklarına

Bir kalem dikin mezarıma

Yan yana gelmemiş

Sözcükler var daha

(İnsan Aşklarının Külüdür’den)