Sıradan faşizm; “Orman değiliz artık milli parkız!”

Bir fotoğraf. Zeytinburnu’ndan. Malum Silvan’ın ardından memleket hudutları dahilinde hassasiyet tavan yaptı. Gerekçenin beklenmendiği, ihtiyaç hasıl olduğu an hemen oracıkta icat edildiği zamanlardan geçiyoruz. İşte fotoğraf bu nümayişlerden birinden bir enstantane.

Ortada beyaz tişörtü, renkli şortuyla bir kişi hemen göze çarpıyor; galiba ayağında da terlikleri var. Hemencecik yanında benzer bir kişi daha. Kısa kollu açık renk gömleği, kumaş şortu ve beyaz çorap beyaz spor ayakkabısıyla arkadaşını tamamlıyor. Bu halleriyle tatil için geldikleri sahil kasabasında akşam yürüyüşe çıkmış iki kişiyi andırıyorlar.

Hemen iki yanlarında süpermen tişörtüyle biri daha göze çarpıyor. Kaldırdığı sağ eliyle sanki birazdan havalanacak gibi duruyor. Bir adım arkasında ışın kılıcını kaldırmış bir Jeday gibi duran kişi ise ilginç şekilde öndeki süpermeni tamamlıyor.

Fotografın bütünü de ilginç. Orta kümedeki şortlular grubu kılık-kıyafetleriyle sosyo-ekonomik olarak sanki diğerlerinden ayrılmışlar. Orta sınıf bir halleri var. Yanlara doğru gidildikçe sanki ekonomik durum kötüleşiyor. Yan cenahta renkli şortlar yok. Tişörtün yerini bağrı açık gömlekler, askılı beyaz atletler alıyor. Hatta biri üstünü çıkarmış; yatmaya ya da denize girmeye hazırlanır gibi.

Ne dediklerini duyamıyoruz. Fotoğrafın konu olduğu habere bakarsak, “Kana kan intikam” tarzı sloganlar atıyorlar. Sinkaflı sözlerinin merkezinde tabii ki olağan şüpheli Kürtler var. Her daim durumdan görev çıkarmaya teşne şoven ruh halleriyle bu fotoğrafa yansıyan görüntüleri arasındaki tezat tek kelimeyle korkutucu. Bakkala ekmek almaya çıkar gibi lince çıkan sıradan insanlar bunlar.

Tabii ki sıradan olmaları masum oldukları anlamına gelmiyor. Kurumsal faşizmin bir saatin zembereği gibi kurduğu ve ihtiyaç hasıl olduğunda bir tıkla boşalttığı bu şovenizm oyununun figüranları olarak fazlasıyla suçlular. Lakin bilindiği üzere suç eninde sonunda bireysel bir konudur; “normal” zamanlarda birileri cinayet işliyor diye herkes cinayet işlemez. Ama suç toplumsallaşıp sıradanlaştıkça, kitlesel saldırı ve katliamlara dönüşmesi de normalleşebilir. Kuşkusuz şovenizm zehiri burada da iş başındadır. Kendinden olmayan herkesin yaşam hakkının kısıtlanması meşruiyet kazanmaya görsün. O vakit bir şarkının şu sözleri herşeyi anlatmaya yeter de artar; “orman değiliz artık milli parkız!”…