Ölümünün yıldönümünde Muhittin Karkın ve Türkiye Marksizmi

Türkiye Troçkizminin kurucularından, Morenist akımımızın ve partimizin politik kurucusu ile rehberi, İşçi Demokrasisi Partisi Merkez Komitesi üyesi Muhittin Karkın’ı tam 1 sene önce, 24 Haziran 2023’te, saat 21.20’de kaybettik.

Karkın’ın biyografisi ve kuruluşuna öncülük ettiği akımın hayatı ile Türkiye sınıflar mücadelesinin inişleri ile çıkışları arasında sıkı bir ilişki ve uyum vardı. Karkın, 1970’lerin başında Seydişehir Alüminyum Tesisleri’nde örgütlenme çalışmaları yürüttü ve 15-16 Haziran 1970 proleter ayaklanmasına katıldı. Aynı yıllarda Troçki’nin eserlerini Türkçeye kazandırmaya başladı. Ağaç Sanayi İşçileri Sendikası (ASİS) Genel Başkan Yardımcılığı da yaptığı bu dönemde, Elka grevi başta olmak üzere birçok işçi mücadelesinin önderliğinde yer aldı.

Uluslararası devrimci Marksist hareketin teorik-politik birikimine ulaşılması ile işçi seferberlikleri içinde edinilen bu değerli deneyimlerin birleşimi, akımımızın ilk örgütü olan İşçi Cephesi’nin 1979’daki kuruluşuyla politik-örgütsel ifadesine ulaştı.

Muhittin Karkın’ın İşçi Cephesi’ni ortodoks bir Troçkist örgüt olarak inşa etmeye başlaması, birtakım tarihsel teorik-politik mücadelelerin neticesinde mümkün olmuştu. Bu mücadeleler Muhittin Karkın’ın Türkiye Marksizmine yaptığı eşsiz katkılardı ve aynı zamanda, onun bir devrimci önder olarak Türkiye Marksizmi içindeki özgün yerini belirledi.

Karkın ilk olarak kapitalist Türk rejimini faşizm olarak veya emperyalizmin basit bir sömürge valiliği olarak analiz eden çarpık anlayışlarla mücadele etti ve Türk rejimini Marx, Lenin ve Troçki’nin metodolojik mirasına dayanarak sui generis Bonapartizm olarak tahlil etti.

Daha sonra Karkın, kapitalist Türkiye ekonomisinin yarı feodal olarak analiz edilmesine ve Türkiye Devrimi’ne yalnızca burjuva demokratik görevler atfedilmesine karşı çıkarak, emperyalist uluslararası işbölümü temelinde Türkiye’nin dünya pazarı içinde üstlendiği ekonomik rolü, bu rolün eşitsiz ve bileşik gelişim yasasınca belirlendiğini ve bu nedenle Türkiye devriminin demokratik görevleri ile sosyalist görevlerinin kaynaştığını ortaya koydu. Türkiye sınıflar mücadelesinin nesnel ve öznel ihtiyaçlarına cevap veren ilk ve tek sürekli devrimci programların metinlerinin yazarı Muhittin Karkın’dı.

Bu program anlayışı temelinde, Komintern’de ve Dördüncü Enternasyonal’de uygulanması gereken bir yöntem olarak karar altına alınan Geçiş Programı anlayışının Türkiye sınıflar mücadelesinin ihtiyaçları uyarınca yorumlanması ve bu programın inşasına başlanması, yine Karkın’ın öncülüğünde gerçekleşti.

Karkın militan hayatı boyunca Kürt sorunundan devrimci parti inşasına, Filistin Direnişi’nden Latin Amerika’daki sınıf işbirlikçi hükümetlerin karakterizasyonuna dek, Türkiye Marksizmine biricik ve özgün katkılar vermeyi sürdürdü.

Bugün bu yazınsal mirasın bütünü ile işçi hareketi içinde edinilen eşsiz deneyim, İşçi Demokrasisi Partisi’nin programı ile politikalarını belirleyen temel bileşenlerdir. Bu bileşenlerin temelleri Muhittin Karkın tarafından atılmıştır.