Bir kavram: asgari ücret

Asgari ücret, isminden anlaşıldığı üzere bir çalışana yasal olarak verilebilecek en düşük ücreti ifade eder. En genel anlamıyla bu ücret çalışanın asgari yaşam maliyetini karşılamaya yetecek bir miktardır. Peki asgari yaşam maliyetinin ne kadar olduğu nasıl belirlenir? Başka bir soru daha soralım, asgari yaşam maliyetine çalışmak reva mıdır?

Türkiye’de asgari ücret teknik olarak her sene sonunda toplanan bir komisyon tarafından masada belirlenir. Bu komisyonda hükümet, işveren ve işçi tarafı beşer üye ile temsil edilir ve oy çokluğu ile karar alınır. Teknik olarak asgari ücret böyle belirlenir; işçilerin azınlık olarak temsil edildiği bir komisyon tarafından…

Asgari ücreti esas belirleyen ise, bütün ücretlerin belirlenmesinde olduğu gibi, işçi sınıfının örgütlülüğü ve mücadelesidir. Sendikaların, işçi örgütlerinin dağınık ve zayıf olduğu bir emek rejiminde asgari ücretin düşük tutulması sermaye açısından daha kolaydır.

Asgari ücret gündemi Türkiye’de çok belirleyici çünkü çalışan nüfusun yarısından fazlası bu civarda ücret alıyor. Ayrıca asgari ücrete yapılan zam bütün ücretleri dolaylı olarak etkiliyor. Ekonomik açıdan işçi sınıfının en temel gündemi yani… AKP hükümetleri uzun bir süre asgari ücreti baskılamamaya çalıştı. En azından enflasyonla paralel olarak artan bir asgari ücret denklemi kurmaya çalıştı. Asgari ücret bir düzeyde tutulurken yoksullaşmaya karşı dönem dönem sosyal politikalara hız verildi. Rejim bunu da seçim ekonomisi vesilesiyle yapabildi. Musluğun ağzı ancak seçim dönemlerinde biraz açıldı, sandık masadan kalkınca musluklar da kapandı. Öte yandan son 20 yılda asgari ücretle çalışan nüfus çok ciddi oranda arttı. Sonuç olarak emekçiler yoksullukta eşitlendi; emeğin milli gelirden aldığı pay azalmaya devam etti.

Tek Adam rejiminin son yıllarda uyguladığı Şimşek Programı ise tabloyu daha dramatik bir hale getirdi. Son yıllarda asgari ücret zammı enflasyonun da altında tutuluyor ve emekçilerin alım gücü reel olarak küçülüyor. Sene başında belirlenen asgari ücret sene ortası gelmeden eriyiveriyor.

İnsanca bir yaşam için asgari ücret yoksulluk sınırının üzerine çıkmalı; yukarıdaki bütün unsurlar düşünülünce bu talep oldukça radikal ve beraberinde başka önlemler de gerektiriyor. Bu yüzden sermayeye karşı bütünlüklü bir mücadele şart. Kamulaştırma ve servet vergisi dahil olmak üzere sermayeye karşı radikal önlemler; bunları hayata geçirebilecek birleşik bir mücadele hattı!