Bu sese kulak vermeli

Alman şair, oyun yazarı ve tiyatro yönetmeni Bertolt Brecht, kuşkuya yer yok ki 20. yüzyıl sanat dünyasının en sıra dışı ve etkin isimlerinin başında gelir. 1898 yılında Almanya’nın Augsburg kentinde dünyaya gelen Brecht, çağdaş tiyatronun genç kuramcılarından biri olarak öne çıktığı 30’lu yıllarda, aynı zamanda epik tiyatronun başlıca temsilcisine dönüşecektir.

İzleyicinin sergilenen oyunun aktif bir parçasına dönüşmesini hedeflediği epik tiyatro arayışıyla Brecht, biçim ve içerik açısından kapitalist yabancılaşma olgusunu öne çıkartan bir yaklaşım sergilemiş ve izleyiciyle kurduğu ilişki üzerinden, toplumu dönüştürme mücadelesinin eblek bir izleyicisi değil aktif bir katılımcısı olunması gerektiği mesajını öne çıkartmıştır.

1949 yılında, Doğu Berlin’de “Berliner Ensemble” adıyla kurduğu kendi tiyatrosu halen dünyanın en saygın ve üretken tiyatro kurumlarının başında gelmektedir. Bertolt Brecht sanat yaşamı boyunca kendisini işçi sınıfı mücadelesinin organik bir parçası olarak değerlendirmiştir.

Eserleriyle bu acımasız toplumsal yapıyı karmaşıklıktan çıkartarak, görünür hale getirmeye çabalamış ve dahası bu yapının değiştirilebileceğini göstermek istemiştir. 12 Ağustos 1956 yılında Doğu Berlin’de hayata gözlerini yuman sanatçının, işçi sınıfının devrimci partisi üzerine kaleme aldığı etkileyici şiiri siz okurlarımızla paylaşmak istedik.

Ek: Parti biziz (Bertolt Brecht (1898 – 1956))

Nedir parti

bir telefon mu arka odalarda çalan

kimdir parti

düşüncesi gizli

kararları bilinmez biri mi

parti biziz

sen, ben, hepimiz

parti senin içinde kardeş

parti kafandaki düşünce

sen nerde oturursan

orası onun evi

nerde sana saldırırlarsa

odur karşı koyan orda

odur gösteren bize gideceğimiz yolu

izleriz onu bizde senin gibi

bulamazsın doğru yolu

bizsiz yürüme

yolların en çıkmazıdır

bizsiz gidilen yol

bizden kopma sakın kardeş

belki biz yanılırız

belki sensin haklı

öyleyse kopma bizden

kafandan şunu çıkarma kardeş

dolambaçlı yoldan daha iyidir kestirme yol

bilirsen eğer sen bu yolu

bilir de göstermezsen bize

neye yarar bilgin senin

bilge kişi ol

ama yanyana ol bizimle

paylaş bizimle bilgini

kopma bizden kardeş

bizden uzaklaşma

Yazan: Murat Yakın (29 Ağustos 2009)