Ekvador: Kitle seferberliğinin büyük zaferi. IMF’nin dayattığı 883 sayılı kararname geri çekildi

Ekvador’da 11 gündür süren kitlesel isyanın ardından Lenin Moreno hükümeti, IMF ile kararlaştırılan kemer sıkma programını başlattığı 883 sayılı kararnameyi iptal etmek zorunda kaldı.

Sokağa dökülen Ekvador halkı, dünya halklarına müthiş bir örnek sundu: Halklara karşı kemer sıkma politikası uygulayan IMF’nin ve hükümetlerin mücadeleyle yenilebileceğini gösterdi.

13 Ekim Pazar gecesi başkent Quito’nun merkezinde toplanan binlerce yerli, işçi, öğrenci ve de halk kesimleri, kararnamenin geri çekilmesini kutladı. Dile kolay: Geride en az 10 ölü, yüzlerce yaralı ve gözaltı bırakan kitle seferberlikleri ve güvenlik güçleriyle sert çatışmalar sonucunda, patron yanlısı hükümet ve IMF ağır bir yenilgi aldı. Yerli Halklar Konfederasyonu’nda (Conaie) temsil bulan yerlilerin önderlik ettiği kısmi bir halk ayaklanması yaşandı.

Kitle seferberliği ilk büyük zaferini elde etti: Polis/asker baskısına meydan okudu, “olağanüstü hal” ve “sokağa çıkma yasağını” yendi. Hükümet Quito’yu kontrol altına alamadı. Sert meydan muharebesinde güvenlik güçleri; yerli halkın, işçilerin ve gençlerin oluşturduğu toplanma noktalarını dağıtmayı başaramadı.

Sonunda Lenin Moreno geri adım atmak zorunda kaldı. 883 sayılı kararname, IMF’nin 4,3 milyar dolarlık yeni bir kredi sağlaması karşılığında benzine %123 zam öngörüyordu. Kredinin koşulu; emekçi ve yerli halka yeni bir kemer sıkma paketi dayatılmasıydı. Ayrıca, iptal edilip edilmediği henüz net olmayan, birtakım esnek çalışma tedbirleri de içeriyordu.

Halk isyanı, ve yerlilerin ve emekçilerin genel grevi, Lenin Moreno’nun patron yanlısı hükümetini ve IMF’yi köşeye sıkıştırdı. Binlerce insan barikatlarda “IMF defol! Lenin Moreno defol!” diye haykırıyordu. Hükümet Guayaquil’e kaçtı. Bir iktidar boşluğu oluştu. Bir devrimci kriz. İkili iktidar unsurları ortaya çıktı: Bir yanda zayıflamış Lenin Moreno, diğer yanda sokaklardaki halk. Hükümetin istifa etmesini ve Conaie, FUT (İşçilerin Birleşik Cephesi adlı sendika konfederasyonu) ve diğer kitle örgütlerinden oluşan bir aşağıdakilerin hükümetinin iktidara gelmesini talep etmenin koşulları mevcuttu. Tüm dünyada paylaşılan videolardan birinde bir yerli şöyle bağırıyordu: “Bizim bu ülkeyi yönetebilecek liderlerimiz var.” Ancak liderler bu talebi ileri sürmedi. Eski Cumhurbaşkanı Correa, isyandan faydalanarak “yeni seçim” önerisinde bulundu. Correa’nın önceki hükümeti -ki zamanında Lenin Moreno onun yardımcısıydı- aynen Lula, Chavez/Maduro, Daniel Ortega veya Kirchnerler gibi çifte söylemli hükümetlerden biriydi. Bu önerisi protestocular arasında ses getirmedi, çünkü Correa ve Lenin Moreno zamanında IMF anlaşmalarını, dış borcu ve ekonominin dolarizasyonunu kabullenmişti.

Lenin Moreno hükümetinin devrimci bir isyanla yıkılmasından korkan emperyalizm ve Vatikan sürece müdahale etti. BM ve Başpsikoposluk temsilcileri “diyalog masası”nda yerlerini aldı.

883 sayılı kararname geri çekildi, ancak “çok partili bir komisyon”un “yeni bir kararname” hazırlamasına karar verildi. Hükümet ve burjuvazi, çeşitli kemer sıkma tedbirlerini geçirmeye çalışacaktır. Fakat hükümet çok zayıf durumda. Kriz aşılmış değil ve kitleler ilk zaferlerini tattı.

Söz konusu müzakerelerde Conaie ve FUT liderliklerinin taviz vermesi tehlikesi mevcut. Bu nedenle yerlilerin, işçilerin ve öğrencilerin seferberlik hali sürmeli ve halka karşı herhangi bir kemer sıkma tedbirinin geçmesine izin verilmemeli. Esnek çalışma gibi tedbirlerin iptali sağlanmalı, tüm gözaltılar serbest bırakılmalı, protestoculara soruşturma açılmamalı ve polis/asker baskısı nedeniyle yaşanan ölümlerin sorumluları yargılanmalı. Tabanda, meclislerde, Conaie ve diğer örgütlerin liderlerinin tabana danışmadan hiçbir anlaşmaya imza atmaması talep edilmeli. Eylemlerde gündeme gelen talepleri yükseltmeleri istenmeli. İlk olarak, IMF defolmalı. Ayrıca düzmece dış borç iptal edilmeli; IMF’den tamamen kopularak yerlilerin, işçilerin ve halkın alternatif ekonomik planı oluşturulmalı; Ekvador’un petrol ve diğer doğal kaynaklarını yağmalamak isteyen çokuluslu şirketler ülkeden kovulmalı; ve tüm kaynaklar yerlilerin ve emekçilerin hizmetine koşulmalı.

Yerliler, işçiler, öğrenciler ve halk kesimleri Latin Amerika’nın ve tüm dünyanın halklarına müthiş bir mücadele örneği sundu. İşçilerin Uluslararası Birliği – Dördüncü Enternasyonal (İUB-DE) olarak bizler Ekvador halkının IMF ve patron yanlısı Lenin Moreno hükümetine karşı kazandığı zaferi selamlıyoruz. Ekvador’daki ilk büyük zaferin pekişmesi ve daha da ilerlemesi için bu mücadele deneyimine destek ve dayanışma çağrımızı yükseltiyoruz.

İşçilerin Uluslararası Birliği – Dördüncü Enternasyonal

13 Ekim 2019