Pakistan’ı yakın dönemde 2008’de yaşadığı deprem ve Benazir Butto’nun 2007’de öldürülmesi haberleri ile hatırlayabilmiştik.
Yine bir felaket ile gündeme gelen yoksul Pakistan’da, nüfusun yüzde sekseni günlük iki doların altındaki bir gelire mahkûm.
Pakistan’da rejim ve emperyalizm
Pakistan’da köklü bir parti olan Pakistan Halk Partisi bugün İslam rejiminin baş koruyucusu rolünü üstlenmeye çalışıyor. Buna rağmen partinin tarihinin en güçsüz dönemini yaşadığı söylenmekte.
PHP soğuk savaş döneminde de emperyalizm ile işbirlikçi roller üstlenmişti. Bu kuruluş döneminde partinin başkanlığını Benazir Butto’nun babası Zülfikar Ali Butto yapmakta idi.
90’lı yıllara kadar ABD’nin Sovyetlere karşı müttefikliği görevini üstlenen Pakistan’ın, Afganistan savaşı ile beraber emperyalizm ile olan ilişkilerinde sarsılmalar yaşandı.
Prevez Müşerref’in askeri diktatörlüğü döneminde halk iyice yoksullaşmış ve büyük baskılar altında yaşamıştı. Benazir Butto’nun öldürülmesinin ardından yaşanan yönetim krizi, Müşerref’in istifası ve Pakistan Halk Partisi’nin iktidara gelmesi ile sonuçlanmıştı. Fakat değişim Pakistan halkına yine olumlu yansımadı. Bir yandan baskılar sürerken, öte yandan Pakistan ekonomisi askeri diktatörlük dönemini dahi arar hale geldi.
Zerdali’nin (Butto’nun kocası), sözüm ona demokratik rejimi yoksulluğu kararlılıkla tırmandırdı. Resmi rakamlara göre enflasyon yüzde on üçlere yükseldi (ve Pakistan’da resmi rakamlar Türkiye’den dahi daha az güvenilirdir), işsizlik hızla tırmandı, ciddi gıda krizleri yaşandı ve günlük elektrik kesintileri 12 saatten 18 saatlere kadar çıktı.
Zerdali durumu düzeltebilmek için 2008’de IMF ile bir kredi anlaşması yaparak, 11 milyar dolarlık bir borç almış ve bunun ancak 7,3 milyar dolarını ödeyebildiğinde geri kalan kısmını ve faizi ödeyebilecek kaynağa sahip olmadığı anlaşılmıştı.
Sel felaketi Pakistan’da rejim ve emperyalizmi bir kez daha yakınlaştırdı. Zerdali IMF’den 11 milyar dolarlık bir kredi talebinde bulundu. Böylece IMF için Pakistan’ı daha iyi kontrol edebilmenin bir olanağı daha ele geçmiş oldu.
Emperyalizm için gerçek tehlike: Pakistanlı yoksul halklar
Emperyalizm Butto’nun ölümü sürecinde PHP’ye, artan kitle seferberliğini kontrol edemeyeceğini düşünerek destek vermemişti. Ancak Müşerref’in tüm meşruluğunu yitirmesi ve PHP’nin rejime ve emperyalizme bağlılığını ilan etmesi ile beraber Pakistan’da PHP kadrolarından bir başbakan ve bir cumhurbaşkanı çıkabilmişti.
Ancak bugün Pakistan’da artan yoksulluk ve hoşnutsuzluk sonucu yeni bir seferberliğin yaşanması ihtimali rejimi ve emperyalizmi huzursuz ediyor. Zerdali bu olası seferberliğin önünü IMF’den alacağı kredi ile çözmeye çalışacak olsa da, Pakistan’daki gıda sorunun köklülüğü ve rejimin toprak reformuna yanaşamaması kitlelerin hoşnutsuzluğunun giderilemeyeceğini göstermekte.
Sel felaketi ve emperyalizmin yoksulları daha da ezerek pekiştirmeye çabaladığı kontrolü, Pakistan’da yoksul kitlelerce rejimin sorgulanması sonucunu doğurabilir. Bunun yanında çelişkinin öteki yönü şunu gösteriyor: Bugüne değin, PHP’nin tüm gücünü “sağın” acizliğinden aldığı söylenmekte idi. Ancak bugün, PHP’nin gücünün büyük bir kısmını proletarya enternasyonalizminin zayıflığından aldığını söylemek hiç de abartılı bir çıkarsama olmayacaktır.
***
Selin ardından Pakistan’da tüm yoksulluğa ek olarak, bir milyonun üzerinde insan daha konutsuz kaldı, acil sağlık desteğine muhtaç kişi sayısı da milyonları buldu, ölü sayısı halen net değil…
Hayat, proletarya enternasyonalizminin acil gerekliliğini bağıra çağıra anlatmaya devam ediyor.
Yorumlar kapalıdır.