Patentler küresel aşı kampanyasını tahrip ediyor

Covid-19 pandemisi tüm şiddetiyle devam ederken, aşılama planlarında dünya ölçeğinde bir kriz patlak vermiş durumda.

Küresel ilaç sektöründeki uluslararası şirketlerinin hainliği tüm çıplaklığıyla açığa çıkıyor. Kapitalist-emperyalist sistemin canice rolü bir kez daha kendini belli ediyor. Bizzat Almanya, Fransa ve İtalya gibi emperyalist hükümetler dahi; Pfizer, Moderna, AstraZeneca gibi çokuluslu şirketlerin aşı dağıtımındaki fiyaskosunu kınadı. Sözleşmelerinin gizliliğini kapitalist hükümetlerin kendisi destekliyor. Aşılar için ne kadar ödeneceği ve hangi fiyatlar üzerinden anlaşıldığı belirsiz. Dev Pfizer öncülüğündeki çokuluslu şirketler, kendilerini olumsuz etkilerin sorumluluğundan muaf tutan ve ulusal yargı sistemlerinden koruyan hükümleri öne sürüyor. Milyonlarca insan Covid-19’dan enfekte olup ölmeye devam ederken, çokuluslu ilaç şirketleri için aşılar geniş ölçekli bir ticaret haline geldi.

İşçilerin Uluslararası Birliği – Dördüncü Enternasyonal (İUB-DE) olarak, ilaç patentlerinin kaldırılmasını, herkese parasız aşı yapılmasını ve dünya ölçeğinde bir acil aşı üretimi planının yürürlüğe konmasını talep eden ve bu uğurda mücadele eden bütün çevrelere katılıyoruz.

Aşılama krizinin nedenlerini incelemek için, Cicop’un (Arjantin Buenos Aires Bölgesi Sağlık Çalışanları Sendikası) eski başkanı ve İUB-DE’nin Arjantin seksiyonu Sosyalist Sol’un (IS) önderlerinden Dr. Reynaldo Saccone’nin makalesindeki (El Socialista N° 490, 26 Ocak 2021) önemli yerleri tekrar vurguluyoruz:

“Aşı üretimindeki gecikme, bütün çokuluslu ilaç şirketlerini içeren küresel bir sorun. Şu ana dek dünya genelinde yalnızca 64 milyon insan aşılandı: ABD’de 20 milyon, Çin’de 15 milyon, Birleşik Krallık’ta 7 milyon ve Almanya, İspanya, İtalya ve Fransa’da ülke başına 1,5 milyon. Brezilya’da 600.000, Arjantin’de 292.000 kişi aşılandı.(…) Ülkelerin %75’i ise henüz kitlesel aşılamaya başlamadı.

“Neden gecikiliyor? Dünya Sağlık Örgütü’nün Aşıya Erişim Programı’nın eski yöneticisi Dr. German Velasquez, çokuluslu ilaç şirketlerinin risk almak istemediğine ve elindeki partileri satmadan üretime devam etmediklerine vurgu yaptı: ‘Eğer benden satın almazsan, üretmeyeceğim.’ Aynı zamanda bu durum, en zengin emperyalist ülkelerin, aşıların büyük çoğunluğunu aldığını gösteriyor. Uluslararası Af Örgütü’ne göre bu ülkeler dünya nüfusunun %13’üne tekabül ederken, üretilen aşıların %52’sini ellerinde bulunduruyorlar.

“Dahası, patentlerin varlığı aşıların herhangi bir ülke veya şirket tarafından üretimini engelliyor. Velasquez, endüstrinin aşıları büyük devlet ödenekleri sayesinde geliştirebildiğini fakat çokuluslu şirketlerin esasında dünya mirasına ait olan aşıyı, patent yoluyla üzerlerine aldığını belirtiyor. ‘Patentler aşı kampanyasını mahvediyor, patent sistemi değişmeli’ diyerek bitiriyor. Üretim için devlet ödeneklerini kullanmalarına rağmen memnun kalmayan tekeller, bir de hükümetlerden, yan etkilere karşı gelebilecek hak talepleri için yasal dokunulmazlık talep ediyorlar. Bu amaçla ülkemizde (Arjantin) FIT Unidad’ın muhalefetine karşın Peronist ve Değişim İçin Birlikte milletvekillerinin kabul ettikleri yasa türünden işlerine yarayacak kanuni düzenlemeler yapılıyor.

Hindistan ve Güney Afrika’nın öncülüğünü üstlendiği ve 99 ülkenin pandemi süresince patentlerin ilga edilmesini talep eden girişiminden bahsetmiştik. Bu hafta, Brezilya’daki Sao Paulo Federal Üniversitesi rektörü de tıpkı Oxfam, Uluslararası Af Örgütü ve Sınır Tanımayan Doktorlar gibi artan sayıda kuruluşun da desteklediği patentlerin kaldırılması talebini dile getirdi. Bu açıklamaya imzacı olan Arjantin hükümeti bu talebi desteklemeli ve gerekirse tek taraflı olarak aşı ve ilaçlardaki patentlere uymayarak pandemiyle mücadele adına yerel üretime girişmelidir.” 

“Sosyalist Sol olarak, dış borçların ödenmesinin reddi ve servet vergisiyle birlikte uygulanacak ilaç patentlerinin kaldırılmasını talep ediyoruz. Sol Cephe-Birlik tarafından da önerildiği gibi, bu önlemler; pandemiye son vermek için çalışan insanların çabalarına güç verecektir.”

Yorumlar kapalıdır.