Teori ve Polemik

18 yaşındayken kurduğu Güney Rusya İşçi Birliği grubunun içerisinde bir yoldaşıyla beraber faaliyet yürüten Troçki, bu yoldaşının örgütten uzaklaşıp okul eğitimine ağırlık verdiğini…

Tarih zaten çok eskiden beri bildiğimiz şeyleri tekrar mı ediyor, yoksa hiç bilmediğimiz, görülmemiş şeyler mi oluyor? Resmen ve samimiyetle ifade edilmese de büyük bir ihtimalle hemen bütün…

Bu memlekette bütün iç olaylar da dahil olmak üzere her şey, eğer devletin ve egemen sınıfların kontrolü ve isteği doğrultusunda cereyan etmemiş ise birbirini bütünleyen iki kalıbın içine…

Dördüncü Enternasyonal'in (DE) İkinci Dünya Savaşı sonrası başlıca liderlerinden, Arjantinli devrimci Nahuel Moreno'yu (24 Nisan 1924 - 25 Ocak 1987) 26 yıl önce kaybettik. Nahuel Moreno,…

Uluslararası sınıf mücadelesinin ve dünya ekonomik krizinin giderek şiddetlendiği, Kuzey Afrika ve Ortadoğu'da mücadelelerin keskinleştiği bir dönemden geçiyoruz. Böylesi bir dünya…

Önceki yazıdan bir alıntıyla başlayayım: "Gerçekten tebrik etmek gerekiyor. Bu memleketin "Atatürkçü-cumhuriyetçi- laik-ulusalcı" güçleri, herhangi bir devlet güvencesi, "devletin asıl…

Gerçekten tebrik etmek gerekiyor. Bu memleketin "Atatürkçü-cumhuriyetçi-laik-ulusalcı" güçleri, herhangi bir devlet güvencesi, "devletin asıl sahiplerinin" gizli-açık, maddi bir desteği…

Kuzey Afrika-Ortadoğu bölgesinde 2010 sonlarında başlayan devrimci dalga, ilk eldeki siyasi sonuçları itibariyle geri çekilme dönemine girmiş görünüyor. Bu geri çekilişin başlıca nedenleri…

Devrimler nasıl yapılır? Bu sorunun bir cevabı yoktur. Hiçbir devrim reçete ile yapılmaz ve birbirini tekrar etmez. Bunun en güzel örneği Ekim Devrimi'dir. Nedir Ekim Devrimi? Bir grup…

İkinci Dünya Savaşı'nın ardından dünya işçi sınıfının ağır bir hezimete uğrattığı faşizm belası, küresel ölçekte derinleşen ekonomik krizle ve türlü yeni görüntüler altında geri gelen bir…

Mesafe Dergisi, 8. sayısında "Arap Baharı" ya da "Arap Devrimleri" diye adlandırılan Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerindeki devrimleri dosya konusu olarak seçti. Mesafe'nin bir önceki…

Resmi ideolojinin sağlamlaştırılması ve toplumsal muhalefetin denetim altına alınması için dinden alabildiğine yararlanma ve buna paralel olarak devlet kademelerinde, toplumsal yaşantıda…

"Şunu kafamıza iyi yerleştirmeliyiz ki, bizim politikamızın temel hedefi proletaryayı, kendi kaderini tayin etmek, demokratik olmak ve emekçi kitlelerin başında bir devrimle iktidarı almak…

1989-91 döneminde "Soğuk Savaş" namıyla da maruf bloklar sisteminin yıkılmasına neden olan Doğu Avrupa'daki kitlesel halk hareketlerinden bu yana sosyalistler pek alışık olmadıkları bir…

Faşizm ırk, kan, lider gibi değerlerle tanımlanmış bir cemaat mensubu olmayı gerektiren aidiyet hissinin şiddetli bir dirilişidir. Buradaki sorun faşist ruh halinin neden toplumun alt orta…

Uzun süredir devlet katında adeta "sürekli kriz" yaşandığından ve son on yılda bu krizin ideolojik içeriği laik/şeriatçı odaklar arasındaki iktidar mücadelesi şeklinde görüldüğü için, içinde…

"Liberal kapitalizm eşittir demokrasi" hurafesi, kriz gerçeği karşısında bir kez daha alenen iflas ediyor. Bugün İtalya ve Yunanistan'da yaşananlar, kapitalizmin krizinin sadece ekonomik…

Politik mücadele, devrimci partinin fabrika, mahalle gibi yerel sorunların yanısıra, bizi kuşatan sistemin işleyişine dair bütünlüklü düşünce ve önerilerine insanları ikna etmek anlamını…

Tarihin bize öğretmeye devam ettiği değişmez gerçek toplumsal rejimlerin ölümsüz olmadığıdır. "Doğan her şey yok edilmeyi hak eder." Fakat şu ana dek hiçbir egemen sınıf isteyerek ve barışçı…

Yüksek Askeri Şura'nın oturma düzenindeki değişiklik, başbakanı tek başına otururken gösteren fotoğraflar kamuoyuna "bir demokrasi tablosu" olarak sunuldu. Burjuva Basınının neredeyse bütün…

Sosyalist hareketin önemli liderlerinden biri olan Mihri Belli, 16 Ağustos 2011'de solunum yetersizliği nedeniyle hayata veda etti. Teorisi ve eylemiyle devrimci kuşaklara yön veren…

1. Sınıf bilinci kavramını, belirli bir programatik çerçeveyle tanımlanmış bir bilinç düzeyi olarak değil, proletaryanın, kendini ayrı bir toplumsal sınıf olarak kavramaya başlamasından,…

"Avrupa'yı birleştirmek için her şeyden önce iktidarı sizin elinizden çekip almak gerekir" Avrupa derin bir ekonomik ve politik krizle sarsılıyor. Başta Yunanistan, Portekiz ve İrlanda…

Sosyalist düşünce dergisi Mesafe'nin yeni sayısı REJİM dosya konusu ve Arap Devrimi Üzerine Ek Yazılar ile birlikte çıktı.

"Ortalama bir işçi ve genel olarak sömürülenler mücadele etmeye pek istekli değildir. Bu, greve çıkarak kıt kanaat geçindiği ücretinin bir parçasını kaybetmek istemeyen, bir gösteriye…

Lenin'e göre Marksizm, "sınıf ilişkilerinin kesin ve nesnel olarak doğrulanabilir bir çözümlemesini ve her tarihsel anın somut özelliklerini" belirlemeye çalışır... Bu da, verili "tarihsel…

Gerçek gazetesinin internet sitesinde 3 Kasım 2010 tarihli ve Sungur Savran imzalı, "Devrimci Marksizm yol ayrımında" başlıklı, devrimci sol hareketin çocukluk döneminden kalmışa benzeyen,…

Bir ülkede, bir kıtada ya da dünyada veya bir sanayi sektöründe, bir fabrikada hatta bir okulda ya da fakültede izleyeceğimiz politikaları formüle edebilmek için önce içinde bulunulan sınıf…

Mesafe'nin 6. (Güz) sayısının dosya konusu enternasyonalizm. Bu sayımızda siz okurlarımıza, enternasyonalizmin ideolojik ve politik temellerini, IV.Enternasyonal'i ve onun kuruluş sürecini…

Bizzat Marx'ın geliştirdiği biçimiyle Marksizm'de, altyapı (sınıflar) ve üstyapı (ideolojiler ve kurumlar) öğeleri söz konusudur. Kitleler altyapıda, parti ise üstyapıda yer alır. İşçi…

"Devrim, toplumsal düzen değişikliği demektir. İktidarı, kendisini tüketmiş olan bir sınıfın elinden yükselmekte olan diğer bir sınıfın eline geçirir. Ayaklanma anı iki sınıfın iktidar…

Emperyalizmin ve tekellerin olduğu kadar bürokrasinin de en derin eğilimlerinden dolayı, demokratik sloganlar ve görevler daha ve daha fazla önem kazanmaktadır. Bu üçü de totaliter…

Leon Troçki'ye, Leon Sedov'a, Rudolf Klement'e, Abraham Leon'a, Leon Seloil'e, Marcel Hic'e, Pantelis Pouliopulos'a, Erwin Wolf'a, İgnacio Reiss'e, Tha Thu Thau'ya, Chen Duxiu'ya, Cesar…

20 Ağustos 1940 yılında, Stalin'in ajanı tarafından Mexico City'de katledilen Lev Troçki, 70 yıl önce uğruna tüm hayatını adadığı sosyalist mücadeleden fiziki olarak koparıldı.

Liberalizmi öldüren sınıf mücadelesidir! Bu nedenle liberal, sınıf mücadelesi ve devrim fikrinden nefret eder. Bütün bu olguları zihinlerden silebilmek ise ancak "sınıf ve sınıf karşıtlığı"…

Şovenizm, herhangi bir şeye olan aşırı, nedenli veya nedensiz oluşan bağlılıktır. Özellikle de başka uluslara karşı hoşgörüsüzlük ve saldırganlık, aşırı ve bağnaz milliyetçilik anlamında…

Marksizm, propaganda ile ajitasyon arasındaki ilişkiyi ve ayrımı yüzyılın başından beri net bir şekilde tanımlamıştır. Propaganda, pek çok fikrin birkaç insana açıklanmasıdır ve diğer yanda…

Sosyalist Düşünce Dergisi Mesafe'nin 4. sayısı 8 Mart'ın 100. yılı vesilesi ile Dicle Nadin ve Canan Yılmaz'ın birlikte yazdıkları 100. yılında 8 Mart ve Kadının Kurtuluşu Üzerine başlıklı…

Türkiyeli ve uluslararası insan hakları örgütleri, Türkiye'deki hükümet yetkililerine gönderilen mektupta, Türkiye'de son iki hafta içerisinde iki transeksüel kadının öldürülmesinin,…

Modern anlamda bir felsefe ve hareket olarak feminizmin kökenlerini, 18. yüzyıl Aydınlanma Dönemi'nde bulmak mümkündür.

Genel grev; bir şehirde, bir bölgede ya da ülke genelinde kritik sayıdaki emekçinin katılımı ile gerçekleşen grevdir. Genel grev politik, ekonomik ya da hem politik hem de ekonomik sebepler…

Üç aylık Sosyalist Düşünce Dergisi Mesafe üçüncü sayısında (Kış 2010) "Parti" dosyasını açıyor. Berlin Duvarı'nın yıkılmasının ardından egemen hale gelen teslimiyetçi tutum ve bundan türeyen…

Fransız Devrimi'yle yaygınlaşan "insanların kardeşliği" fikri, 19. yüzyılda Marx ve Engels tarafından sınıfsal bir temele oturtulmuş ve o dönemden itibaren; 'proleter enternasyonalizm…

Yıllar önce "Getto" adlı oyunu kaleme alan İsrailli yazar Sobol ile yazışma sürecim aklıma geldi. Bir Filistinli olarak 'ben muhalif bir Yahudiyim' diyen bir İsrailli ile nasıl bir tartışma…

Doğu ve Batı Almanya'yı birbirinden ayıran Berlin Duvarı'nın çöküşü, savaş sonrası Avrupa'sında kurulmuş düzenin, SSCB ve Doğu Avrupa'daki Stalinist rejimlerle beraber yerle bir oluşunun en…

Engels partiyi "sınıfların ve bu sınıfların çeşitli kesimlerimin aşağı yukarı yeterli ifadeleri" olarak tanımlıyordu. Bu bağlamda Leninist Parti'yi de, işçi sınıfının devrimci programa sahip…

Nahuel Moreno, Ekim Devrimi'nin 63. yılında, onun 20. yüzyılda bir istisna olduğunu ve onun özelliklerinde bir devrimin bir daha gerçekleşmediğini kabul etmeliyiz diye yazıyordu. Moreno'ya…

Ulus kavramı, feodal siyasi yapıların yıkılması ve kapitalist sistemin hâkim olmaya başlamasıyla ortaya çıkan ve dünya kapitalist sisteminin organizasyonunda önemli bir yere sahip olan…

Artı-değer, ekonomi-politik biliminin, David Ricardo tarafından tanıtılmış ve son şekli Karl Marks tarafından verilmiş bir terimidir. Kapitalist zenginliğin birikimini açıklamak için ortaya…

İşçiler bugün de olduğu gibi yüzyıllardan beri; 8 saatlik işgünü, grev, sendika gibi en temel hakları için mücadele etmişlerdir. Bu mücadelelerin etrafında örgütlenip, kendi deneyimleri…